ایگ نوبل

ایگ نوبل هم درست مانند جایزه نوبل ،  هر سال به گروهی از تحقیقات علمی جایزه اهدا می کند . هر سال در ماه اکتبر (حوالی زمان اهدای جایزه نوبل اصلی) هیات رئیسه این جایزه ، نامزدهای فراوان گروه های مختلف را بررسی می کنند و در 10 گروه مختلف علمی به دستاوردها و تحقیقاتی که " ابتدا شما را به خنده بیندازد و بعد به فکر وادارد " جایزه می دهند . شعار ایگ نوبل هم همان طور که گفته شد " first  makes you laugh,then makes you think" را در سال 1991 مجله علمی طنز ( سالنامه تحقیقات ناممکن ) طرح مجموعه جوایزی را برنامه ریزی کرد تا به کمک و پشتیبانی چند دانشگاه معتبر ، به تحقیقات و پژوهش هایی که در نگاه اول ظاهری مسخره اما ریشه و پایه ای علمی دارند ، جوایزی اهدا کند . آن ها به وسیله بازی با کلمه نوبل ( نام جایزه علمی ) واژه ایگنوبل به معنی بی ارزش و مایه شرمساری را ابدا کردند که به برنده های این جایزه اهدا می شود . از همان سال 1991 که موضوع این جایزه اعلام و از علاقه مندان به ارسال آثار دعوت شد ، پدیده های مختلفی به دفتر دبیرخانه ارسال شد که بعضی برندگان ، موضوعات عجیبی داشتند . شاید به همین علت عده ای معتقدند بهتر بود همچنان شعار اولیه جایزه برای معرفی آن استفاده شود :

" اکتشافاتی که نمی توان یا اصلا نباید آنها را انجام داد . "

هر سال حدود 5000 مقاله به دبیرخانه جایزه ایگ نوبل فرستاده می شود . هیات داوری ( که اکثر آنها را دانشمندانی تشکیل می دهند که خودشان نوبل گرفته اند ) و بعضی استادان دانشگاه های هارواد و ام آی تی آثار آن ها را بررسی می کنند . گروه های مختلف برای داوری هر کدام از آثار انتخاب می شوند ، اما باید 3 گروه اصلی ریاضی ، فیزیک و شیمی در میان آن ها وجود داشته باشد . بقیه گروه ها متغیرند و بنا به موضوع تحقیقات ارسالی تعیین می شوند . هیات داوری معمولا به غیر از دانشمندان ، شامل ورزشکاران ، نویسندگان و مسئولان دولتی و ... نیز هست که آثار را به دقت بررسی و چند اثر را به عنوان منتخب کنار می گذارند . آن ها حتی طبق رسوم جایزه ، باید برای ایجاد تعادل در هیات داوران ، یک رهگذر را بطور تصادفی انتخاب کنند تا در تصمیم گیری دخالت داشته باشد .  
به غیر از مجله علمی طنز ( سالنامه تحقیقات ناممکن ) ، گروه علوم کامپیوتر دانشگاه هاروارد ، گروه داستان های علمی و تخیلی دانشگاه هاروارد و گروه فیزیک دانشگاه هارواد هم از دیگر حامیان این جایزه هستند . به همین دلیل هم ، اهدای جایزه بعد از 2 سال اجرا در دانشگاه ام آی تی ، به دانشگاه هاروارد منتقل شد . مراسم هرسال بطور زنده از چند شبکه رادیویی و همچنین روی اینترنت پخش می شود و در روزهای بعد از چند شبکه تلویزیونی پخش می گردد و معمولا از برنامه های ثابت اولین جمعه بعد از عید شکرگزاری است . هاروارد ، معمولا در روزهای مراسم ایگ نوبل ، یک کارناوال عجیب از تقابل علم و مسخرگی را به خود می بیند ، نمایشگاه آثاری که "موزه هنرهای افتضاح" نام دارد ؛ اجرای آزمایشهای عجیب و غریب توسط دانشجویان و ساخت ماشین های هیچ کاره نمونه کارهای این کارناوال است که با معرفی برنده ها در 10 زمینه به اوج خود می رسد . ایگ نوبل یک جایزه افتخاری است و هیچ جنبه مالی ندارد ، به برندگان هیچ پولی تعلق نمی گیرد و آن ها حتی باید خودشان هزینه سفرشان را بپردازند ؛ با این حال در سال گذشته 8 نفر از برندگان در هاروارد حاضر شدند و جایزه شان را دریافت کردند . مراسم اهدا جایزه هم رسم و رسومات خاص خودش را دارد ، هر برنده حق دارد فقط 1دقیقه صحبت کند و در صورت اضافه صحبت کردن ، حرف هایش توسط جیغ یک دختر 8 ساله که دوشیزه سوئیتی پو نام دارد قطع می شود ! سوئیتی پو جیغ می زند : " بس کن ، حوصله ام سر رفت ! " و دانشجو ها و بقیه حضار هم تمام مدت اهدای جایزه هو می کشند . پرتاب موشک کاغذی به روی سن هم از رسوم ثابت اهدای جوایز است که از سال 2006 بنا به دلایل امنیتی متوقف شد ؛ اما به غیر از آن این توقف یک علت دیگر هم داشت  .هر سال پروفسور روی گلابر ( استاد فیزیک هاروارد ) که با لقب افتخاری " جارو نگهدار "  در طول مراسم ، موشک های روی سن را جارو می کرد برای دریافت جایزه نوبل به استکهلم رفته بود . به طور معمول سه روز بعد از اهدای جوایز در هارواد ، برندگان در دانشگاه ام آی تی ، در مراسمی شرکت می کنند و در آن به طور کامل تحقیقات خود را برای حضار توضیح می دهند . در آنجا هم در صورت پرحرفی جیغ های دوشیزه سوئیتی پو در ا نتظارشان خواهد بود . ایگ نوبل در دنیا طرفداران زیادی دارد اما مانند هر مراسم دیگری مخالفان خودش را نیز دارد . ماجراها و هیاهو هایی که بعد از اهدای ایگ نوبل به 2 تحقیق ، یکی در مورد هومیو پاتی ( یکی از روش های مکمل طب ) و دیگری در زمینه نظریه تکامل بوجود آمد ، باعث اعتراض هایی در دانشگاه های اروپایی شد . معروف ترین این معترضین رابرت می ( بارون دانشگاه اکسفورد و رئیس دانشمندان مشاور دولت بریتانیا ) بود که رسما از هیات داوران ایگ نوبل درخواست کرد به هیچ دانشمند بریتانیایی جایزه داده نشود ؛ چون این کار آزمایش های اصیل و تحقیقات واقعی را به مسخرگی می کشاند . دانشمندان زیادی با رابرت می مخالف کردند و خواستند همچنان در ایگ نوبل شرکت داده شوند . مجله معتبر " شیمی و صنعت " در بریتانیا هم در مقاله ای رسما مخالفت خود را با این جایزه اعلام کرد . ایگ نوبل به در خواست رابرت می توجهی نکرد و هنوز هم بریتانیایی ها در این مسابقه شرکت داده می شوند .

هر سال مراسم با این جمله تمام می شود : " اگر امسال شما جایزه ای برنده نشدید- و مخصوصا اگر برنده شده اید- برایتان در شانس بشتری را در سال بعد آرزو می کنیم . "

ایگ نوبل به غیر از شادی و خنده فراوان هر سال شگفتی هایی هم به دنیای علم معرفی می کند که مانند شعار ایگ نوبل شما را به فکر وا می دارد . جمعی از برندکان ایگ نوبل :

2007 زبان شناسی : به  "جوان مانوئل تورو " ، " جوزف ترو بالان " و " نوریا سباستیان گالس " برای کشف این پدیده که موش های صحرایی بعضی اوقات فرق بین ژاپنی ها و آلمانی ها را تشخیص نمی دهند .

بیولوژی : " جوانا بروسنویک " از دانشگاه گوتبرگ سوئد برای سرشماری حشرات و سایر ریزموجودات زنده که در رختخواب یافت می شوند .

شیمی : " مایو یاماتو " از دانشگاه توکیو برای استخراج وانیل از مدفوع گاو .                                                       

پزشکی : به " دان مه یر " و " برایان ویت کمب " برای مطالعه اثرات جانبی بلعیدن شمشیر .

2006 آکوستیک : به " لین هالپرن " ، " راندولف بلیک " و " جیمز هلین بارد " به خاطر انجام آزمایش هایی برای درک علت انزجار مردم از صدای کشیده شدن ناخن روی تخته سیاه .

بیولوژی : به " بارت نواز و " رود دی جونگ " از دانشگاه ویج نینگن برای اثبات اینکه پشه مالاریای ماده ، بوی "پنیر لیم برگر" و بوی پای انسان را به یک اندازه دوست دارد .

ریاضی : به " نیک سوونسون " و " پیرس بارنز " از استرالیا برای محاسبه حداقل تعداد عکس های مورد نیاز برای اطمینان از این که هیچ کس در میان جمعیت جلوی دوربین با چشم بسته در عکس نمی افتد .

2005 ادبیات : به کار آفرینان اینترتی نیجریه برای خلق و ارسال اینترنتی مجموعه ای از داستان های کوتاه و آشنا کردن میلیون ها خواننده با شخصیت های ثروتمندی مثل " ژنرال سانی آباچا " ، " خانم ماریام سانی آباچا " ، " جون آسبکی " و غیره که هر کدام فقط به مقدار اندکی پول برای دستیابی به یک ثروت عظیم احتیاج داشتند و همگی حاضر بودند این ثروت را با مهربانی که کمکشان کند ، تقسیم کنند .

فیزیک : مشترکا به " جان مین استون " و  " توماس پارنل "  از دانشگاه کوئینزلند به خاطر هدایت صبورانه آزمایش موسوم به قطره قیر از سال 1927 که در آن حجمی از قیر سیاه با آهنگ تقریبی یک قطره در هر 9 سال ، از یک قیف می چکد .

صلح : مشترکا به " کله رینر " و " پیتر سیمونز " از دانشگاه نیوکاسل برای ثبت فعالیت الکترونیکی یکی از سلول های مغز ملخی که گزیده ای از فیلم جنگ ستارگان برایش پخش شد .

تغذیه : دکتر  " یوشیرو ناکاماتسو " از دانشگاه توکیو برای تهیه عکس رادیوگرافی و آنالیز هر وعده غذایی که ایشان خورده اند ، به مدت 34 سال !

2004

بیولوژی :" بن ویلسن " از دانشگاه بریتیش کلمبیا و " رابرت باتی " از موسسه تحقیقات علوم دریایی اسکاتلند برای تحقیق در مورد چگونگی برقراری ارتباط بین شاه ماهی ها . در این مطالعه مشخص شد که این گونه ماهی ها از باد معده برای ایجاد ارتباط با هم نوعان خود استفاده می کنند !

بهداشت عمومی :" جیلیان کلارک " از دانشگاه شیکاگو برای بررسی علمی اعتبار "پنج ثانیه " که بر طبق آن اگر غذایی بر زمین بریزد تا پنج ثانیه از نظر بهداشتی قابل خوردن است .

اقتصاد :به "واتیکان " برای ارسال نمازگزار به هند .

روانشناسی :به" سیمونز و کریستوفر کابریس " از هاروارد برای نشان دادن اینکه وقتی مردم شدیدا به چیزی توجه می کنند خیلی راحت می توانند چیزهای دیگر ( حتی یک زن در لباس گوریل ) را نبینند .

2003 شیمی : به " یوکیو هیدوسه " از دانشگاه کانازائا برای بررسی شیمیایی علت بی توجهی کبوترها به مجسمه های برنزی
فیزیک : به " جک هارون " ، " جان کالونو " ، " وارن پین " ، " استیو کاول " ، " مایکل لاورسن " ، " دیوید استیوارت " و " روبن ویلیامز " از استرالیا به خاطر گزارش تکان دهندهشان با عنوان " تحلیل نیروی لازم برای کشیدن گوسفند روی سطوح مختلف " .

2002 ادبیات : مشترکا به " ویکی سیلورز " و  " دیوید کرینر " از دانشگاه نوادا به خاطر بررسی اثرات " های لایت " کردن نامناسب متن روی فهم مطلب در موقع خواندن .

ریاضی : به " کی پی سری کومار " از دانشگاه کرالا برای تخمین مساحت فیل هندی .

بیولوژی : " کارل کروزل " از دانشگاه سیدنی استرالیا برای تحقیق جامع روی رنگ ، قطر و عمق ناف در نژادهای مختلف .

2001 اختر فیزیک : به " جک وان ایمپه " از میشیگان برای کشف اینکه سیاهچاله ها همه ویژگی جهنم را دارا هستند .

تکنولوژی : به " جان کئوگ " از استرالیا برای به ثبت رساندن اختراع "چرخ" و اداره ثبت اختراعات استرالیا برای دادن مدرک ثبت این اختراع به ایشان .

پزشکی : به " پیتر براس " از دانشگاه مک گیل برای پژوهش تاثیرگزارش با عنوان آسیب های ناشی از سقوط نارگیل .

2000 شیمی : به  " دوناتلا مارازینی " ، " اکساندرا روسی " و " جیووانی کاسانو " از دانشگاه پیزا برای اینکه از نظر بیوشیمی عشق از وسواس شدید غیر قابل تفکیک است .

صلح : به فرماندهی نیروی دریایی انگلستان برای صدور دستور "در مانورهای دریایی شلیک توپ از کشتی های جنگی ممنوع است. به جای آن ملوانان یکصدا فریاد بزنند: بنگ " !

1999 ادبیات : به موسسه استاندارد بریتانیا برای دستورالعمل6 صفحه ای اش در مورد روش مناسب تهیه چای .

فیزیک : به " دکتر لن نیشه " از اتگلستان برای محاسبه و ارائه یک راهکار مناسب برای فرو بردن بیسکوییت در چای .

1998 زیست شناسی : به " پیتر فونگ " از کالج گتیزبورگ به خاطر بررسی موشکافانه تاثیر داروی ضد افسردگی پروتزاک در افزایش شادی حلزون ها .

مهندسی ایمنی : به " تروی هارتوبیزا " از اونتاریو به خاطر ساخت و آزمایش جلیقه مقاوم در برابر خرس قهوه ای .

1997 صلح : به " هارولد هیلمن " از دانشگاه سوری به خاطر پژوهشی با عنوان انواع مختلف دردهایی که شخص اعدامی ، در روش های مختلف اعدام ، ممکن است تجربه کند .

1996 صلح : به " ژاک شیراک "- رئیس جمهور فرانسه – به خاطر گرامیداشت پنجاهمین سللگرد فاجعه هیروشیما با انجام آزمایش های هسته ای در اقیانوس آرام .

فیزیک : به " رابرت متیو " از دانشگاه آسون به خاطر مطالعاتش درباره قوانین مورفی و به خصوص اثبات اینکه نان اغلب از طرف آغشته به کره اش روی زمین می افتد .

1995

روان شناسی : " شیگه روواتانانه وجونکو ساکاموتو " از دانشگاه که ایو ژاپن برای موفقیت در آموزش کبوترها در زمینه تشخیص تابلوهای پیکاسو از آثار موته .

دندان پزشکی : " رابرت بیرمونت "  از دانشگاه مینه سوتا به خاطر تحقیق جامع روی میزان استفاده بیماران از نخ دندان براق یا مات .

1994

حشره شناسی : " رابرت لوپز " دامپزشک شجاع و دوستدار همه موجودات ، چه کوچک و چه بزرگ . به خاطر آزمایشات متهورانه اش روی کرم گوش گربه و انتقال و نگهداری آن ها در گوش خودش و مشاهده دقیق و آنالیز یافته ها .

بیولوژی : " برایان سویینی " ، " جفری بریتون " و " وین هنسن " برای مطالعات بی نظیرشان درباره نقش یبوست در تخریب کارایی سربازان ارتش آمریکا و آنالیز عدی حرکات روده .

1993

صلح : کمپانی پپسی کولا به خاطر برگزاری مسابقه "میلیونر شوید" در فیلیپین و اعلام اشتباهی شماره برنده که موجب برانگیخته شدن خشم 800 هزار نفر شرکت کننده در مسابقه و نزاع های دسته جمعی بی سابقه در آن کشور شد .

ادبیات : " ای تابل " ، " آر کالیف " ، " اف ون دی روف " ، " پی دبلیون آرمسترانگ " و 972 نویسنده همکارشان برای نوشتن مقاله ای پزشکی که تعداد نویسندگانش 100 برابر تعداد صفحاتش است .

1992

ادبیات : " یوری استروچکف " ، به خاطر نوشتن 948 مقاله علمی بین سالهای 1981 تا 1990 . ( به طور متوسط هر 3.9 روز یک مقاله )

پزشکی : آقایان " فوکود ا، " ناکاجیما " و " ناکاتا " از "مرکز تحقیقات شی سی دو" در یوکوهاما . برای تحقیقات نوآورانه در زمینه کشف ترکیبات شیمیایی که موجب بوی بد پا می شوند و به خصوص برای نتیجه گیری درخشان از مطالعاتشان که نشان می دهد ، آن ها که فکر می کنند پایشان بوی بد می دهد ، پایشان بوی بد می دهد .

نظر یادتون نره . . .